ਔਫਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵੀ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਬੰਦ
ਦੇਹਰਾਦੂਨ 17 ਮਈ 2014 (ਫਤਿਹ ਪੰਜਾਬ) ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਕੇਦਾਰਨਾਥ, ਬਦਰੀਨਾਥ, ਗੰਗੋਤਰੀ ਅਤੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਵਿਖੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਲਗਾਤਾਰ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 3 ਵੱਡੇ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੀ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਰਾਧਾ ਰਤੂੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚਰਨ ਧਾਮ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ 50 ਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ‘ਚ ਰੀਲਾਂ ਜਾਂ ਵੀਡੀਓ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵੀਆਈਪੀ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ 31 ਮਈ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ 25 ਮਈ ਤੱਕ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਆਫਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਰਿਦੁਆਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕਾਊਂਟਰ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸਿਰਫ਼ ਆਨਲਾਈਨ ਹੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਦਰਅਸਲ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਅਤੇ ਹਰਿਦੁਆਰ ‘ਚ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਬਿਨਾਂ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਡੇਰਿਆਂ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਥੇ ਭੀੜ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਈ।
12 ਤੋਂ 15 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਜਾਮ : ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿਨ ਭਰ ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ ਤੋਂ ਗੰਗੋਤਰੀ ਤੱਕ 99 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਬਰਕੋਟ ਤੋਂ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਤੱਕ 46 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਕਰੀਬ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਵਾਹਨ 12 ਤੋਂ 15 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ‘ਚ ਜਾਮ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਹਾਈਵੇਅ ‘ਤੇ ਪਾਲੀਗੜ ਨੇੜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ 12-12 ਘੰਟੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੜਕਾਂ ਤੰਗ ਹਨ ਅਤੇ ਮੋਟਰਾਂ ਦਾ ਲੋਡ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਤ ਭਰ ਆਵਾਜਾਈ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਸਵਾਰੀਆਂ ਨੇ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਾਤ ਕੱਟੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਾਰਧਾਮ ‘ਤੇ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੂਟ ‘ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਰੁਖ 5 ਘੰਟਿਆਂ ‘ਚ ਦੋ ਵਾਰ ਬਦਲਿਆ। ਪਹਿਲੀ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਰਾਧਾ ਰਤੂਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ 200 ਮੀਟਰ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਵੀਡੀਓ ਜਾਂ ਰੀਲਾਂ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਫਿਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸਮੀਖਿਆ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋ ਹੁਕਮ ਆਇਆ, ਉਸ ਵਿਚ 200 ਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਦੀ ਬਜਾਏ 50 ਮੀਟਰ ਦਾ ਘੇਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ। ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ‘ਚ 28 ਹਜ਼ਾਰ, ਬਦਰੀਨਾਥ ‘ਚ 12,231, ਯਮੁਨੋਤਰੀ ‘ਚ 10,718 ਅਤੇ ਗੰਗੋਤਰੀ ‘ਚ 12,236 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ। ਹੁਣ ਤੱਕ 3.98 ਲੱਖ ਲੋਕ ਚਾਰੇ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 28 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਈ ਹੈ।
ਦੋ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਬੈਰੀਅਰਾਂ ‘ਤੇ ਰੁਕਣਾ
ਸੋਨਗੜ ਅਤੇ ਭੈਰਵ ਘਾਟੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਗੰਗੋਤਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਲੰਬਾ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਟਰੇਨ ਨੂੰ ਲੰਘਣ ਵਿੱਚ 2-3 ਘੰਟੇ ਲੱਗ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਾਗੁਨ ਬੈਰੀਅਰ, ਡੁੰਡਾ, ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ, ਤੇਖਾਲਾ, ਹੀਨਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਹਾਈਵੇਅ ਦੇ ਦਮਤਾ ਬੈਰੀਅਰ ਅਤੇ ਬਰਕੋਟ ਦੋਬਾਟਾ ‘ਤੇ ਇਕ-ਇਕ ਘੰਟੇ ਲਈ ਵਾਹਨ ਰੋਕੇ ਗਏ।
ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਗੰਗੋਤਰੀ-ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਕਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਬੜਕੋਟ, ਨੇਤਲਾ, ਗੰਗੋਰੀ, ਨੌਗਾਓਂ, ਬ੍ਰਹਮਾਖਲ, ਰੇਡੀਟੋਪ, ਓਰਛਾ ਬੰਦ, ਸਿਲਕਿਆਰਾ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਲੰਮਾ ਜਾਮ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਹਰ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਵਾਹਨ ਲੰਘਦੇ ਰਹੇ।
ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਦਮਤਾ ਬੈਰੀਅਰ ‘ਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਕਤਾਰਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਰਹੀਆਂ। ਇਹ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲਈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੇਸ਼ ਨਾ ਆਵੇ, ਉੱਤਰਕਾਸ਼ੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਭੋਜਨ ਦੇ ਪੈਕੇਟ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਵੰਡੀਆਂ ਤੇ 8 ਅਸਥਾਈ ਪਖਾਨੇ ਵੀ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ।
ਇੱਥੇ 256 ਮਾਹਿਰਾਂ ਸਮੇਤ 400 ਡਾਕਟਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਰੂਟ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 256 ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਮੈਡੀਕਲ ਅਫਸਰ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 7 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਰੀਰ ਵਧ ਰਹੇ ਅਤੇ ਘਟਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਰਹੇ।
ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਰੇ ਧਾਮ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹਨ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ‘ਤੇ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਬਰਫਬਾਰੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ 7 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।